اولیت چینی ها بر منافع ملی ؛ پای رانت و دلالی در میان است؟

پیشرانه – با جدی تر شدن بحث واگذاری سهام دولتی ایران خودرو و سایپا ، هجمه ای علیه برخی خریداران داخلی آغاز شده است. هر چند در ظاهر می خواهند نسبت به خطر سلطه قطعه سازان هشدار بدهند.اما آیا این موضوع اولیت چینی ها بر منافع ملی نیست؟ آیا پای رانت و دلالی در میان است؟ یا فقط از سرندانم کاری آب در آسیاب چینی ها می ریزند؟

به گزارش وب سایت خبری پیشرانه ، هیات عالی واگذاری ، دولت را مکلف به واگذاری باقی مانده سهام خود در ۲ خودروساز بزرگ کشور کرده است. بررسی قیمت ها نیز در جریان است .این روند باعث تحرک بیشتر خریداران شده است.دراین میان مشخص نیست با چه انگیزه ای بعضی ، چینی ها را به خریداران داخلی ترجیح می دهند و دراین میان خرید سهام غول های جاده مخصوص را به منزله سلطه قطعه سازان تعبیرمی کنند.

این مباحث از زمانی جدی تر مطرح شده است که بازهم علاوه بر خریداران داخلی از جمله یکی از قطعه سازان بزرگ کشور،نام بعضی از شرکت های بزرگ چینی نیز به عنوان خریداران غول های جاده مخصوص به میان آمده است.

درسال های اخیر هر وقت موضوع فروش سهام دولتی خودروسازان و خصوصی سازی مطرح شده ، نام خودروسازانی مانند دانگ فنگ و چانگان هم به میان آمده است.

این خودروسازان به دنبال خرید خودروسازانی هستند که در سال های اخیر به دلیل تصمیم های نادرست هزینه های بسیار زیادی به مردم تحمیل کرده است.

اما درعین حال ایران خودرو و سایپا با وجود تمام مشکلات ، بدهی های و زیان انباشته به دلیل در اختیار داشتن سهم اصلی بازار خودرو،همچنان از جذابیت بسیار زیادی دارند.

به نظر می رسد که خودروسازان چینی از این طریق با توجه به وابستگی شدید خودروسازی ایران به آنها ، به دنبال تسلط کامل بربازار خودرو کشور هستند.

شاید این موضوع برای خریداران داخلی هم صادق باشد.اما در هر صورت توان مدیریت و نظارت نهادها و سازمان های داخلی به خریداران داخلی بیشتر از خریداران خارجی است.

البته در حال حاضر هم نفس صنعت خودروسازی ایران به چینی ها وابسته است. با این وجود قضیه سهامداری مستقیم آنها در ایران خودرو وسایپا به شدت فرق می کند و برخلاف تصور بعضی از کارشناسان که می تواند باعث ارتقاء این صنعت شود ،معایب زیادی نیز دارد ازجمله آنها می توان به این موارد اشاره کرد:

آسیب به اشتغال داخلی

اگر شرکت‌های چینی بیش از حد بر فناوری‌های خود تأکید کنند، ممکن است این مسئله منجر به کاهش نیاز به نیروی کار بومی و آسیب به اشتغال داخلی شود.

تأثیر منفی بر کیفیت و رقابت‌پذیری

بسیاری از کارشناسان بر این باورند که شرکت‌های چینی ممکن است به دلیل هزینه‌های پایین تولید و استفاده از مواد با کیفیت کمتر، کیفیت خودروهای تولیدی را پایین بیاورند. این امر می‌تواند موجب کاهش اعتماد مصرف‌کنندگان به محصولات تولید داخلی شود و همچنین رقابت‌پذیری صنعت خودروسازی ایران را در بازارهای داخلی و خارجی تحت تأثیر قرار دهد.

افزایش وابستگی به واردات

با واگذاری به شرکت‌های چینی، ممکن است ایران بیشتر به واردات قطعات و تکنولوژی‌های خارجی وابسته شود و این وابستگی می‌تواند مشکلات اقتصادی برای کشور ایجاد کند، به‌ویژه در شرایط تحریم‌ها یا بحران‌های اقتصادی.

تأثیر منفی بر نوآوری داخلی

یکی از پیامدهای منفی واگذاری‌ها این است که ممکن است تلاش‌های داخلی برای نوآوری و توسعه فناوری‌های بومی کاهش یابد. این امر می‌تواند موجب رکود در تحقیق و توسعه (R&D) و عدم پیشرفت در تولید خودروهای با تکنولوژی بالاتر شود.

عدم توجه به نیازهای بازار داخلی

یکی دیگر از مشکلات این واگذاری‌ها می‌تواند عدم توجه به نیازهای خاص بازار ایران باشد. شرکت‌های چینی ممکن است خودروهایی تولید کنند که متناسب با نیازهای فرهنگی، جغرافیایی و اقتصادی ایران نباشند و این موضوع می‌تواند منجر به کاهش رضایت مصرف‌کنندگان ایرانی شود.

البته در شرایط فعلی صنعت خودروسازی ایران با توجه به کارنامه ای که در سال های اخیر از خود به جا گذاشته است ، چندان قابل دفاع نباشد.اما نباید فراموش کرد که این صنعت بعد از نفت ، دومین صنعت بزرگ کشور است .صنعتی که بیش از ۶۰ صنعت دیگر را به دنبال خود می کشد. ضمن اینکه وضعیت امروز نتیجه ای جز مدیریت دولتی آن نیست.

با این حال باید مراقب بود که به بهانه خصوصی سازی ، اختیار این صنعت دو دستی به چینی ها تقدیم نشود. آنها نشان داده اند که تنها منافع خودشان برای خود اهمیت دارد و دراین مسیر به هیچ چیز جز این مساله فکر نمی کنند.

دراین میان اما هنوز مشخص نیست که آیا واقعا بعضی موضع گیری ها واقعا فکورانه است یا صرفا از سر عناد با قطعه سازان داخلی می خواهند مسیر تسلط کامل چینی ها بر خودروسازی ایران را هموار کنند.