حضور چینی‌ها در بازار خودرو ایران شدت می‌گیرد؟

پیشرانه – حضور چینی‌ها در بازار خودرو ایران موضوعی جدید نیست اما تحت تاثیر سند همکاری ۲۵ ساله برخی تحلیل‌ها از احتمال گسترش حضور آنها سخن می‌گویند.

به گزارش وب سایت خبری «پیشرانه» چند روز قبل و در جریان سفر وزیر امورخارجه چین به ایران، سند همکاری‌های اقتصادی ۲۵ ساله دو کشور به امضای نهایی رسید. این سند که طرح ابتدایی آن در جریان سفر حدودا چهار سال قبل رییس جمهوری چین به تهران مطرح شده بود، به دو کشور بستری جدید برای تعاملات اقتصادی می‌دهد.

هرچند جزییاتی از این سند منتشر نشده اما به نظر می‌رسد، آنچه که به امضا رسیده حاوی قرارداد یا اعداد و ارقام نیست و تنها یک نقشه راه برای گسترش همکاری‌های دو جانبه است و بسیاری از حوزه‌های اقتصادی ایران از حالا تحلیل‌ها درباره آینده پس از این توافق را آغاز کرده‌اند و در این میان، حضور چینی‌ها در بازار خودرو ایران به عنوان یک سوال جدید مطرح است.

با وجود آنکه از حضور نخستین خودروهای چینی در بازار ایران چند سال می‌گذرد اما دیدگاه بازار نسبت به این ماشین‌ها هنوز به ثبات نرسیده است. در سال‌های ابتدایی، تحت تاثیر فضای روانی و البته کیفیت پایین برخی محصولات وارد شده به ایران، بازار نسبت به چینی‌ها روی خوش نشان نداد تا جایی که قیمت این مدل‌ها با افت قیمتی شدید مواجه می‌شد.

در عین حال اما در سال‌های گذشته و تحت تاثیر دو عامل تحریم‌های امریکا و خروج کشورهای اروپایی از بازار ایران و رشد سطح فنی و کیفی محصولات چینی، نگاه بازار قدری تلطیف شده و برخی ماشین‌های چینی با اقبال بیشتری مواجه شده‌اند و از این رو این سوال را به وجود می‌آورد که آیا در ابتدا پس از امضای سند همکاری، باید منتظر شدت گرفتن حضور چینی‌ها در بازار خودرو ایران بود؟ و از سوی دیگر آیا این حضور به سود این صنعت تمام می‌شود یا خیر؟

فربد زاوه – کارشناس صنعت خودرو – در گفت و گو با «پیشرانه» با اشاره فعالیت همه جانبه چین در صنعت خودرو تشریح کرد: بر اساس آماری که از تولیدات سال گذشته میلادی منتشر شده، چین به تنهایی حدودا ۲۷ میلیون دستگاه خودرو تولید کرده که حدود ۲۶ درصد از کل خودروهای جهان است. این عدد بسیار نزدیک به کل تعداد خودروهایی است که در آمریکا و اروپا تولید شده که نشان دهنده میزان فعالیت چین در این حوزه است.

وی ادامه داد: از سوی دیگر به نظر می‌رسد تولید خودرو به شکل مرسوم فعلی در غرب به انتهای خود نزدیک می‌شود و دیگر طرح‌های توسعه بیشتر به سمت بهبود تکنولوژی و فن آوری‌های نوین حرکت می‌کنند که ما هم چاره‌ای جز پیوستن به این جریان نداریم.

این کارشناس صنعت خودرو با بیان اینکه معضل اصلی در صنعت خودرو ایران نه شرکای خارجی که نگاه غلط داخلی است، بیان کرد: اینکه ما با هر تحولی جوگیر شویم و شعارهایی غیر اجرایی بدهیم، خود بزرگترین مانع بر سر راه تولید و توسعه است. این نگاه هیجانی که ما حتما باید خود همه چیز را تولید کنیم، بعضا بر خلاف واقعیت‌های اقتصادی بوده که ما بخشی از نتیجه آن را در تولیدات خودرویی کشور و محصولات بی کیفیت داخلی می‌بینیم. این نگاه در کنار مدیریت غلط باعث شده که هیچگاه از حضور خارجی‌ها نیز به درستی استفاده نکنیم.

زاوه افزود: بازار ایران برای چین بسیار محدود است. یک مثال واضح میزان این محدودیت را به روشنی مشخص می‌کند. تنها اضافه تراز تجاری چین در صادرات به ایالات متحده آمریکا از کل تولید ناخالص داخلی ایران بیشتر است. از این رو این نگاه که ما در مرکز جهانیم و گروهی می‌گویند چین می‌خواهد ایران را به تاراج ببرد و گروهی می‌گویند غرب به دنبال همین اتفاق است از واقعیت‌ها به دور است. بازار خودرو ایران نیز برای چینی که ۲۶ درصد از کل خودروهای جهان را تولید کرده بسیار محدود و کوچک خواهد بود.

وی در پاسخ به این سوال که آیا حضور چینی‌ها در ایران به نفع این صنعت تمام می‌شود نیز گفت: نفع و ضرر این اتفاق‌ها را ما خودمان رقم می‌زنیم. همانطور که چند دهه قبل نگاه به خودروهای ژاپنی و سپس کره‌ای مثبت نبود و پس از چند سال این خودروها بسیار قابل اعتماد و پرتقاضا شدند، در رابطه با مسیری که چین طی می‌کند نیز می‌توان همین پیشبینی را داشت. به این ترتیب این کشورها مسیر خود را می‌روند و این بر عهده ماست که آیا می‌توانیم از حضور آنها استفاده کنیم و دانش‌شان را در داخل به کار بگیریم یا مانند سال‌های گذشته همچنان درجا خواهیم زد.