نقشه توسعه کشور را بنویسید

پیشرانه – با وجود آنکه در طول سال‌های گذشته همواره شعار سال اقتصادی بوده اما در عمل هنوز با اهداف فاصله داریم و راهکار نوشتن نقشه توسعه کشور است.

به گزارش وب سایت خبری «پیشرانه» در یادداشتی که بهرام شهریاری – کارشناس صنعت خودرو – در اختیار پیشرانه قرار داده، آمده است: نگاهی به روند نام گذاری سال از رهبری انقلاب در سال‌های گذشته نشان می دهد که اکثر قریب به اتفاق شعارها در دهه گذشته اقتصادی بوده و به طور خاص در سال‌های گذشته، شعار حول محور تولید گشته است. با این وجود ما می‌بینیم که در سال‌هایی که به نام کالای ایرانی، رونق تولید یا جهش تولید نام گذاری شده‌اند نیز همچنان در عرصه عمل مشکلات باقی مانده و به نظر می‌رسد مقاومت هایی وجود دارد که حتی فرمایشات رهبری را نیز به طور کامل اجرایی نمی‌کنند.

هرچند در این سال‌ها دولت‌ها از لزوم عمل به شعار سال سخن می‌گویند اما به نظر می‌رسد در عمل همچنان راهکاری ارائه نمی‌شود و برای پاسخ دادن به این سوال باید به سراغ نقشه توسعه کشور برویم. در واقع ما در اقتصاد ایران، قوانین و مقرراتی که به حوزه تولید اختصاص دارند زیاد داریم و آنقدر این قوانین زیاد شده که به نظر می‌رسد اگر همین امروز مجلس تصویب قوانین جدید را کنار بگذارد، مشکلات کشور کمتر خواهد شد.

با این وجود وقتی ما این سوال را مطرح کنیم که نقشه توسعه کشور چیست، عملا پاسخی پیدا نمی‌کنیم. کارشناسان چندی قبل نیز تاکید کردند که برای عبور از شرایط فعلی و حمایت عملی از تولید، باید طرح کلانی نوشته شود که دیگر از سوی یک دولت یا مدیر قابل کنار گذاشتن نباشد. ما در دولت قبل دیدیم که رییس جمهور وقت رسما عمل به برنامه ۲۰ ساله توسعه را کنار گذاشت و در سال‌های گذشته نیز بی برنامگی و تفاوت‌های جدی در عمل به قوانین به وضوح خود را نشان دادند.

به نظر می‌رسد برای این که به یک نقشه راه برسیم، باید یک نهاد فراقوه‌ای و بالاتر از دولت با حضور نمایندگانی از سه قوه، نمایندگان نهادهای حاکمیتی، فعالان اقتصادی و صنعتی و کارشناسان و متفکران تشکیل شود که پیش از هرچیز یک نقشه توسعه بنویسند و بر اساس آن برنامه ریزی کنند که به چه سمتی می‌رویم و اقتصاد ایران در سال‌های بعد در کدام نقطه خواهد ایستاد.

مهم‌ترین مانع زدایی در مسیر تولید همین برنامه مدون است که به تایید تمام دستگاه‌ها و نهادهای حاکمیتی رسیده باشد. امروز اصلی ترین دغدغه و نگرانی تولیدکنندگان نامشخص بودن وضعیت آینده اقتصاد است. در شرایطی که یک تولیدکننده باید بتواند برای چند سال آینده برنامه ریزی کند، ما عملا حتی برای چند ساعت نیز نمی‌توانیم برنامه‌ ریزی کنیم.

قوانین و مقررات در مسیر تولید، وضعیت نرخ ارز و سایر شاخص‌ها، نحوه تعامل ایران با جهان و سرنوشت تحریم‌ها و بسیاری از دیگر عوامل عملا قابل پیشبینی نیستند و هیچکس نمی‌تواند با قاطعیت بگوید که اگر در تولید ورود کرد، سرنوشت سرمایه‌اش در سال‌های بعد چه خواهد شد. در این مسیر طرح‌های کوچک و محدود که از سویی برخی بخش‌ها و نهادها اجرایی می‌شوند نیز راه به جایی نخواهند برد.

اگر صرفا بخواهیم بر توان دولت تکیه کنیم نیز نتیجه‌ای ندارد. در همین سال جاری ما انتخابات را داریم. با توجه به اینکه به ماه‌های پایانی دولت فعلی رسیده‌ایم، عملا دیگر کسی به برنامه‌های دولت در ماه‌های پایانی توجهی نمی‌کند، اگر فرض کنیم که دولت بعدی نیز بخواهد تغییری در شرایط ایجاد کند باز هم به چند ماه زمان نیاز دارد تا تیم خود را مستقر کرده و برنامه‌هایش را اجرایی کند، به همین ترتیب ما یک سال را از دست می‌دهیم. از این رو اگر یک نقشه توسعه در کشور وجود داشته باشد، دیگر رفت و آمد افراد و دولت‌ها و مجلس‌ها تاثیری بر آن نخواهد داشت و در واقع تنها راه موجود، اصلاح ساختاری شرایط و برنامه ریزی در سطح کلان است.