همه آنچه در مورد سایپا آریا میدانیم
پیشرانه- سبد محصولات سایپا در دو سال اخیر تحت تأثیر رویدادهایی همچون خاتمه همکاری با شرکایی نظیر رنو و برلیانس و خداحافظی با محصول استراتژیکی همچون پراید، دستخوش تغییر و تحولاتی اساسی شده است.
پیشرانه- سبد محصولات سایپا در دو سال اخیر تحت تأثیر رویدادهایی همچون خاتمه همکاری با شرکایی نظیر رنو و برلیانس و خداحافظی با محصول استراتژیکی همچون پراید، دستخوش تغییر و تحولاتی اساسی شده است.
به گزارش وبسایت خبری «پیشرانه» تغییر و تحولاتی که میتوانستند به بحرانهایی جدی ختم شوند اما مدیریت سایپا این بحران و چالشها را تبدیل به فرصت کرد و سبد محصولات بومی این خودروساز را گسترش داد تا نارنجی پوشان وارد بخشها و ردههایی از بازار شوند که پیشتر میدان تاختوتاز رقبا به شمار میآمد. در همین راستا و در سال ۱۴۰۰، باید منتظر عضو جدیدی از خانواده پلتفرم اختصاصی SP100 سایپا باشیم که قدم به جادههای کشورمان میگذارد.
حتی پیش از رونمایی از سایپا رهام (نام قبلی سایپا شاهین پیش از تغییر!) در تابستان سال ۱۳۹۷، رندرهایی از پروژه SP100 کراس در فضای مجازی منتشرشده بود و در کاتالوگ اولیه انتشاریافته برای سایپا رهام/شاهین در روز رونمایی، به برخی مشخصات نسخه کراس این خودرو اشارهشده بود؛ اما همانند رهام/شاهین/ SP100 سدان که به دلیل مشکلات ناشی از تشدید تحریمها دچار تأخیری نسبتاً قابلتوجه در پروسه آمادهسازی برای تولید و ورود به بازار شد، نسخه کراساوور این خودرو نیز بالاخره برای اولین بار در اواخر سال ۱۳۹۸ و در حاشیه جلسه هیأت دولت رخنمایی کرد و سپس در مردادماه ۱۳۹۹ و در حاشیه مراسم خداحافظی پراید از خط تولید، بهطور رسمی توسط سایپا بهعنوان «اولین کراساوور ملی» رونمایی و معرفی شد.
در روز رونمایی، این خودرو با نام «SP100 کراس» معرفی شد اما در اواسط آبان ماه سال ۱۳۹۹، سایپا در اطلاعیهای اعلام کرد که در هماهنگی با نهاد ریاست جمهوری و فرهنگستان زبان و ادب فارسی، خودروی جدیدش را «سایپا آریا» نامگذاری کرده است.
در بهمنماه ۱۳۹۹ نیز سایپا تولید آزمایشی آریا را استارت زد و ادعا شد که این خودرو در نیمه اول سال ۱۴۰۰ به تولید انبوه نیز خواهد رسید تا پس از کسب عنوان نخستین کراساوور با برند ملی، سایپاییها ادعا کنند که توانستهاند عنوان و رکورد «کمترین فاصله زمانی میان معرفی یک خودرو جدید تا آغاز تولید آن» را در صنعت خودرو ایران به نام خود ثبت کنند (با توجه به معرفی خودرو در مرداد ۹۹ و آغاز تولید آزمایشی آن در بهمن ۹۹).
البته نگاهی به فاصله و مدتزمان رونمایی تا تولید بسیاری از محصولات جدید خودروسازان داخلی در سالهای اخیر (رانا، تیبا، دنا، تیبا ۲ و …) تا حدود زیادی ادعای سایپاییها را تصدیق میکند و بار دیگر به این نکته اذعان دارد که سایپا در عرصههای گوناگون در حال پوست انداختن و پشت سر گذاشتن تحولاتی مثبت است.
نکته جالبتوجه دیگر، نامهای انتخابی برای دو خودرو جدید و بومی سایپاست که بر روی پلتفرم SP100 توسعهیافتهاند؛ چراکه گزینش نامهای آریا و شاهین علاوه بر دلایلی همچون خوش آوا و بامسما بودن این نامها، ارجاعی تاریخی و کاملاً آشکار به خودروهای آریا و شاهین (رمبلر آمریکن) محسوب میشود که پیش از انقلاب در صنایع جنرالموتورز ایران (پارسخودرو کنونی، زیرمجموعه سایپا) مونتاژ میشدند.
جالب است بدانید که ظاهراً نام این خودرو قرار بود «رهام کراسکانتری» باشد که با تغییر نام «رهام» به «شاهین»، در ادامه ایده جالب احیای ترکیب ((آریا و شاهین)) به ذهن مسئولان سایپا خطور کرد.
طراحی ظاهری، کابین و تجهیزات رفاهی و ایمنی
با توجه به رشد روزافزون محبوبیت کراساوورها، سایپا چندین سالی میشود که سیاست خاصی را در عرضه محصولات جدیدش در پیش گرفته؛ بدین صورت که این خودروساز نسخه هاچبک خودروهایش را از همان ابتدا در قالب یک خودروی نیم کراس/ هاچبک کراس معرفی و روانه بازار میکند.
این اتفاق در مورد کوییک رخداده بود (بهعنوان نسخه نیمکراس/ هاچبک کراس ساینا) و حالا در مورد شاهین نیز به نوع دیگری تکرار شده است و حاصل آن آریا بوده است.
بنابر آنچه گفتیم، آریا را نمیتوان بهطور مستقیم در رده کراساوورهای کامپکت طبقهبندی کرد بلکه باید این خودرو را جزو سگمنت و دستهای از هاچبکهای کامپکت محسوب کرد که با کمی افزایش ارتفاع و افزودن مواردی همچون پوششهای پلاستیکی تیرهرنگ دور چرخها و قسمت پایینی سپر جلو و عقب، ریل سقفی، رکاب جانبی و امثالهم، ازلحاظ بصری ژست یک کراس اوور/ شاسیبلند را به خود گرفتهاند. از دیگر نمونه خودروهای هاچبک کراس در بازارهای جهانی میتوان به خودروهایی نظیر رنو/داچیا ساندرو استپ وی و فورد فوکوس اکتیوا اشاره کرد.
مطابق انتظار، طبعاً بیشترین تغییرات در ظاهر آریا نسبت به خودرو پایه (سایپا شاهین) را باید در نمای عقب خودرو جستجو کرد؛ جایی که شاهد فرمپردازی های پخته و هدفمند و شکل و شمایلی جذاب از خودرو هستیم که با سایر قسمتها و حجم پردازی کلی بدنه خودرو نیز تا حدود زیادی در تناسب و هماهنگی است.
علاوه بر اینها و با توجه به کلاس و هویت تعریفشده برای خودرو بهعنوان یک کراساوور، با افزودن عناصری نظیر ریل سقفی و پوشش تیرهرنگ و برآمده دور چرخها و همچنین بازنگری در طراحی و گرافیک مجموعه سپر جلو و جلوپنجره، سعی شده تا آریا در کالبد یک کراساوور فرورفته و شمایلی ماجراجو و درعینحال جسور و بیباک به خود بگیرد. دراینبین همچنین نباید از تغییرات مثبت و عناصر تازه دیگری نظیر پوشش مشکیرنگ سقف خودرو، آینههای جانبی، نوشته Cross Country بر روی گلگیر و درب جلو و رینگهای اسپرت دو رنگ نیز غافل بود.
البته ممکن است برخی از این جزییات در نسخه نهایی و تولید انبوه خودرو مورد بازنگری قرار بگیرد. سایپا شاهین خود در بخش طراحی ظاهری مقبولیت مناسب و نمره بسیار خوبی را از کارشناسان و افکار عمومی دریافت کرده است و درمجموع میتوان گفت آریا در این بخش (طراحی و استایل ظاهری) حتی بهتر و چشمگیرتر از شاهین ظاهر میشود.
اگر نسخه رونمایی شده در مردادماه ۱۳۹۹ را معیار قرار دهیم، در کابین خودرو خبری از تغییر و تحولات آنچنانی نیست و مجموعه جلوداشبورد و رودری های آریا نیز کاملاً شبیه به شاهین هستند.
اگرچه نمیتوان ایراد خاصی را متوجه طراحی کابین شاهین و آریا دانست، اما باید گفت طراحی محافظهکارانه این قسمت تناسب چندانی با نمای ظاهری گیرا و پیکره نسبتاً مدرن شاهین و آریا نداشته و اگر قرار است فیسلیفت و بهروزرسانی برای این دو خودرو در کار باشد، بهتر است مدیریت و طراحان سایپا اِعمال تغییرات عمده و اساسی در نمای داخلی خودرو را بهطورجدی در دستور کار خود قرار دهند. بااینحال، بازهم بهتر است برای قضاوت نهایی تا زمان آغاز تولید انبوه خودرو و راهیابی رسمی آن به بازار صبر کنیم.
هنوز لیست تجهیزات ایمنی و رفاهی و تیپ بندی آریا بهطور دقیق از سوی سایپا انتشار نیافته است اما با توجه به تجهیزات تیپ G سایپا شاهین، مشاهده چنین امکاناتی در آریا چندان دور از انتظار نخواهد بود: استارت دکمهای، سامانه ورود و خروج بدون کلید، چراغ هدایت تا درب منزل، سامانه مالتی مدیا همراه با صفحه نمایشگر لمسی و بلوتوث/هندزفری، سامانه ضد سرقت (ایموبلایزر)، بالابر برقی شیشههای جلو و عقب، تهویه مطبوع اتوماتیک، سانروف، کنترلرهای سیستم صوتی روی فرمان، سامانه پایش فشار باد تایرها (TPMS)، پوشش چرمی صندلیها و غربیلک فرمان، آینههای جانبی تاشو برقی و راهنما دار، کامپیوتر سفری، سنسور پارک و دوربین دندهعقب و چراغهای اتوماتیک (اتو لایت).
باید دید سایپا برای تیپهای مجهزتر آریا چه امکاناتی را در نظر خواهد گرفت؛ اگرچه در صورت معیار قرار دادن لیست تجهیزات شاهین، باید گفت فقدان کروز کنترل با توجه به رده قیمتی خودرو تا حدود زیادی غیرقابلهضم به نظر میرسد و امید میرود که فقدان این آپشن در لیست تجهیزات سایپا آریا به چشم نخورد.
مشخصات فنی سایپا آریا
آریا نیز همانند شاهین بر روی مگا پلتفرم SP100 سایپا توسعهیافته است؛ پلتفرمی که پایه و اساس و سرمنشأ آن را باید پلتفرم B تویوتا دانست (که برای مثال خودرویی همچون تویوتا یاریس نسل دوم/XP90 نیز بر روی آن توسعهیافته است). البته این پلتفرم پسازاین که در اختیار مهندسان سایپا قرارگرفته، تغییرات، تقویت و بهروزرسانیهای گوناگون و قابلتوجهی نظیر تغییرات ابعادی، افزایش فاصله بین دو محور، افزایش استحکام در قسمتهایی نظیر سرشاسی، اکسل عقب، فریم تحتانی، ستون B و … را پشت سر گذاشته است.
درنتیجه و در مقایسه با قدمت و تکنولوژی شاسی و پلتفرم سایر خودروهای داخلی، شاهین و آریا به جرأت از پلتفرم و زیرسازی نسبتاً مدرنتر و ایمنتری بهرهمند هستند که این مورد برایشان یک نقطه قوت بزرگ محسوب میشود. سایپا نیز بر روی ایمنی شاهین و آریا تأکید ویژهای دارد (از گذراندن موفقیتآمیز تستهای تصادف در مراکز معتبر اروپایی گرفته تا استفاده از متریالهای مستحکم برای سازه بدنه خودرو) و از این حیث محصولات خانواده پلتفرم SP100 را متمایز و برتر از سایر خودروهای داخلی میداند.
بسیاری بر این باور بودند که آریا نیز همانند شاهین (در آغازین سالهای تولید انبوه و حضور در بازار) به پیشرانه ۴ سیلندر و ۸ سوپاپ ۱.۵ لیتری توربوشارژردار مجهز خواهد بود؛ پیشرانهای که ۱۱۰ اسب بخار قدرت و ۱۶۵ نیوتنمتر گشتاور تولید میکند (البته در آپدیت اخیر ارائهشده برای این پیشرانه، حداکثر گشتاور آن به ۱۷۸ نیوتنمتر رسیده است). این پیشرانه درواقع نسخه توربوشارژردار و ارتقاءیافته پیشرانه بکار گرفتهشده در محصولات پلتفرم X200 سایپا (خانواده تیبا) محسوب میشد که تکنولوژی قدیمی و ۸ سوپاپ بودن آن روی کاغذ چندان خوشایند نبود (هرچند در عمل و مطابق اذعان کارشناسان شاهین با همین پیشرانه عملکرد فنی قابل قبولی را از خود بر جای میگذارد).
پس از افتتاح خط تولید شرکت توسعه قوای محرکه تیوان در ۱۹ فروردینماه سال جاری، عنوان شد که در پی توافق و همکاری گروه بهمن و سایپا، خودروهای آریا و شاهین با پیشرانههای یک لیتری و ۳ سیلندر توربوشارژردار ساخت گروه تیوان به بازار راه خواهند یافت (گروه تیوان از زیرمجموعههای گروه بهمن محسوب میشود و خانواده پیشرانههای خود را با همکاری کمپانی AVL اتریش توسعه داده است).
موتورهای سه سیلندر این شرکت در سه سطح قدرت ۷۵، ۱۲۰ و ۱۴۳ اسب بخاری طراحی و مهندسیشدهاند که ظاهراً و در آیندهای نهچندان دور، نمونه ۱۲۰ اسب بخاری در سایپا شاهین و نمونه ۱۴۳ اسب بخاری در سایپا آریا مورداستفاده قرار خواهند گرفت.
این پیشرانه ۱۴۳ اسبی که احتمالاً در سایپا آریا مورداستفاده قرار خواهد گرفت، گشتاوری معادل حدوداً ۲۲۲ نیوتنمتر نیز تولید میکند، استاندارد آلایندگی آن یورو ۶ بوده و علاوه بر توربو شارژر، به فناوریهای پاشش مستقیم سوخت و سیستم زمانبندی متغیر سوپاپها نیز مجهز است.
البته ناگفته نماند که ارقام اعلامشده برای خروجی این پیشرانه ممکن است در زمان عرضه رسمی و تولید انبوه خودرو تا حدودی دستخوش تغییر شوند.
در روز رونمایی عنوان شد که این خودرو با گیربکسهای ۵ سرعته دستی و شش سرعته اتوماتیک روانه بازار خواهد شد اما با توجه به تغییر قوای فنی خودرو، احتمال دارد آریا در بخش سامانه انتقال قدرت نیز با تغییراتی مواجه باشد.
سایپا آریا طبعاً بهصورت استاندارد با آرایش دیفرانسیل جلو به بازار عرضه خواهد شد و در حال حاضر نمیتوان شانس بالایی را برای عرضه نسخهای دو دیفرانسیل و چهارچرخ متحرک از این خودرو قائل بود؛ البته اکثر قریب بهاتفاق خودروهای همرده آریا در بازارهای جهانی نیز غالباً تنها با آرایش تک دیفرانسیل عرضه میشوند چراکه از خودروهای این سگمنت انتظار تواناییهای آفرودی و بیراهه نوردی چندانی نمیرود و نقطه اشتراک اصلی آنها با کراساوورها و شاسی بلندها را در اصل باید در ژست و ظاهرشان جستجو کرد و نه در باطن این خودروها!
محدوده قیمتی سایپا آریا و رقبا
با توجه به قیمت ۲۶۷.۴ میلیون تومانی شاهین و با فرض اینکه آریا از همان ابتدا در تیپ و رده تجهیزاتی حداقل مشابه با سایپا شاهین به بازار راهیاید و با عنایت به این نکته که آریا قرار است از پیشرانهای مدرنتر و قدرتمندتر استفاده کند و همچنین چهره جذابتری در مقایسه با شاهین داشته و تغییرات ظاهری جذاب و مثبتی را تجربه کرده است، با توجه به شرایط فعلی بسیار بعید به نظر میرسد که بتوان قیمتی پایینتر از ۳۰۰ میلیون تومان را برای آریا متصور بود.
بااینحال هنوز برای قضاوت خیلی زود است و باید منتظر ماند و دید تحولات سیاسی-اقتصادی ماههای آتی، قیمت خودروها (ازجمله محصول تازه سایپا یعنی آریا) را به کجا خواهد برد. از رقبای مستقیم سایپا آریا در بازار خودرو کشورمان میتوان به ام وی ام X22 اشاره کرد که در تیپ فول (اکسلنت اسپرت) و اتوماتیکش، در حال حاضر قیمتی معادل ۴۹۷.۸ میلیون تومان دارد.
نظر شما چیست؟