سایپا؛ از ژیان مردمی تا خودروهای امروزی
پیشرانه- سایپا که در ابتدا مخفف معادل فرانسوی شرکت ایرانی تولید اتومبیل سیتروئن ایران «بوده است، دومین قطب خودروسازی کشور است که در سال ۱۳۴۶ توسط یک فرد لبنانی به نام» آنتوان آیسه «تأسیس شد. اولین تولید این شرکت خودرو سیتروئن ژیان یا همان دایان فرانسوی با القابی چون» خودرو مردمی «و» اتومبیلی که هیچگاه چپ نمیکند، بود که اکنون به یک خاطره شیرین تبدیلشده است.
پیشرانه- سایپا که در ابتدا مخفف معادل فرانسوی «شرکت ایرانی تولید اتومبیل سیتروئن ایران» بوده است، دومین قطب خودروسازی کشور است که در سال ۱۳۴۶ توسط یک فرد لبنانی به نام «آنتوان آیسه» تأسیس شد. اولین تولید این شرکت خودرو سیتروئن ژیان یا همان دایان فرانسوی با القابی چون «خودرو مردمی» و «اتومبیلی که هیچگاه چپ نمیکند»، بود که اکنون به یک خاطره شیرین تبدیلشده است.
به گزارش وب سایت خبری «پیشرانه» بنیانگذار اصلی این شرکت در ابتدا سیتروئن بوده که پسازآنقلاب اسلامی تحت مالکیت دولت ایران قرارگرفته و سرپرستی آن به سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران واگذار شد.
این شرکت از ابتدای فعالیت خود با خودروسازان کرهای، فرانسوی و ژاپنی همکاری داشته که ازجمله شرکای خارجی آن میتوان از برندهای بزرگی همچون سیتروئن، کیا، رنو، برلیانس و نیسان نام برد.
لوگوی سایپا الهامی از معماری ایرانی بوده و با الگو گرفتن از بنایی تاریخی در مراغه به نام «گنبد سرخ» طراحیشده است که معانی زیادی از جهت تعالی سازمانی، صنعت، تولید، جهانیشدن، منابع انسانی، مالی، مواد، محصول، سود و خدمات را در خود نهفته دارد.
این شرکت نیز همانند ایران خودرو یک شرکت سهامی عام است که در میان سهامداران آن، شرکت سرمایهگذاری گروه صنعتی رنا با ۱۸.۱۴ درصد، بالاترین سهم را دارد.
شرکت های تابعه و زیرمجموعه های گروه سایپا
شرکت های تابعه و زیرمجموعه گروه سایپا را می توان در ۴ دسته جای داد:
سایپا یدک
تأمین قطعات یدکی خط تولید سایپا بر عهده سایپا یدک است که در سال ۱۳۷۰ با این هدف راهاندازی شد. از دیگر وظایف این شرکت، خدمات پس از فروش محصولات این کارخانه و جلب رضایت مشتری است تا بدین ترتیب ارزشافزوده بیشتری را برای سایپا به همراه داشته باشد.
سایپا دیزل
شرکت سایپا دیزل یا ایران کاوه قدیم، خودروسازی فعال در زمینه تولید انواع خودروهای سنگین و نیمه سنگین است که زیرمجموعه گروه سایپا محسوب میشود. این شرکت در سال ۱۳۴۲ تأسیس شد و اکنون سهم بزرگی از بازار ایران در حوزه کامیونهای کشنده سنگین را در اختیار داشته و با شرکتهایی همچون ولوو تراکس، رنو تراکس، فوتون، دانگ فنگ و یوتانگ همکاری دارد.
سازهگستر
سازهگستر سایپا از دیگر زیرمجموعههای گروه سایپا است که در سال ۱۳۶۴ راهاندازی شد. این شرکت در اوایل تأسیس بر روی ریختهگری و آهنگری تمرکز داشت، اما درنهایت اکنون طراحی و مهندسی قطعات خودروهای خط تولید سایپا بر عهده این شرکت است.
مگاموتور
مگا موتور که سهامدار اصلی آن سایپا است، در سال ۱۳۷۲ بهمنظور تولید موتور، گیربکس و اکسل تأسیس شد و اکنون یکی از تولیدکنندگان بزرگ قوای محرکه خاورمیانه به شمار میآید.
پارسخودرو
یکی از سهامدارن پارسخودرو نیز سایپا است که با داشتن ۸۵ درصد سهام این شرکت، بزرگترین سهامدار آن است. پارسخودرو در سال ۱۳۳۵ و با نام اولیه شرکت بازرگانی جبپ ایران تأسیس شد. فعالیت این شرکت در زمینه فروش و مونتاژ خودروهای نیسان، رنو و برلیانس است.
زامیاد
از دیگر زیرمجموعههای مهم این شرکت زامیاد است که ۵۷ درصد سهام این شرکت متعلق به سایپا است. شرکت زامیاد در سال ۱۳۴۲ تأسیس شد و اکنون در زمینه تولید انواع خودروهای سنگین و نیمه سنگین شامل وانت، کامیون، مینیبوس و اتوبوس فعالیت میکند.
محصولات سایپا
محصولات سایپا را میتوان در ۵ گروه جای داد:
بیش از ۲۰ مدیر در تاریخچه مدیریتی سایپا
دوره مدیریتی در سایپا را همانند ایران خودرو میتوان به دو بخش پیش و پس از انقلاب دستهبندی کرد. تا قبل از انقلاب اسلامی اداره این شرکت بر عهده مؤسسان آن بود. پس از انقلاب اسلامی و ملی شدن این شرکت، یعنی از سال ۱۳۵۷ تاکنون مدیران زیادی در این خودروساز بر سرکار آمدند. مدیرانی که در سالهای اولیه پس از انقلاب وجود داشتند، هیچکدام عمر مدیریتی طولانی نداشته، بهطوریکه در دوران بحران پس از انقلاب هشت نفر در مدتزمانی کوتاه سمت مدیریت سایپا را بر عهده داشتند که به ترتیب عبارتاند از:
- سید احمد امامجمعه
- محمدعلی رفاهیت
- محمود صدرایی
- عبالغفار اشتیاق
- محمدحسین کاتوزیان بلورفروش
- سید علیاصغر میرشکرایی
- سید جواد آل احمد
- محمدحسین زاهدی وفا
درنهایت پسازآن در سال ۱۳۶۰، تورج منصور بهعنوان مدیرعامل انتخاب شد. منصور به مدت ۷ سال در این سمت باقی ماند و یکی از دستاوردهای سایپا در این سالها خودرو رنو ۵ بود. پس از منصور، منوچهر غروی ۶ سال بر صندلی مدیرعاملی سایپا تکیه زد. یکی از مهمترین تصمیمات غروی در آن سالها وارد شدن پراید به لیست محصولات سایپا بود.
غروی پس از ۶ سال مدیریت در سایپا، به ایران خودرو وارد شد و سمت مدیرعاملی ایران خودرو را بر عهده گرفت. در آن زمان جای خالی غروی را قائممقام غروی یعنی بهرام شریعت پر کرد. تا پیش از آن خبری از شرکتهای تأمینکننده قطعه و موتور برای این خودروساز نبود، ولی با روی کار آمدن بهرام شریعت مگا موتور بهعنوان تأمینکننده و سازنده موتور و سازهگستر بهعنوان قطعه ساز تأسیس شد.
پس از اتمام دوران مدیریت شریعت، سیف اله ابراهیمی بر روی کار آمد. ابراهیمی تا سال ۱۳۸۰ در مقام مدیرعامل باقی ماند که در مدت فعالیت خود داخلی سازی صنعت خودرو را رونق بخشید. پس از ابراهیمی نوبت به مدیریت احمد قلعه بانی رسید.
شاید بتوان همزمانی حذف پیکان از محصولات ایران خودرو، با مدیریت قلعه بانی نشانه خوششانسی او دانست که باعث رونق تولید پراید شد. بعدازاینکه قلعه بانی این شرکت را ترک کرد، مقام مدیریتی آن به مهرداد بذرپاش که پیش از آن مدیرعامل پارسخودرو بود، سپرده شد.
مینیاتور یا همان تیبا ازجمله دستاوردهای سایپا در دوران خدمت بذرپاش بود. نعمت اله پوستیندوز مدیرعامل بعدی سایپا بود که در سال ۱۳۹۱ سایپا را ترک و وارد شرکت ملی مس شد. با رفتن پوستیندوز، سعید مدنی به روی کار آمد که دوره مدیریت او همزمان با بدترین سالها برای خودروسازان بود.
بدین ترتیب در سال ۱۳۹۴، یعنی در زمان خرابی اوضاع مالی این خودروساز بزرگ، مهدی جمالی با سابقه کار در حوزه مالی به روی کار آمد تا با تدابیر اقتصادی خود شرکت را از وضع موجود نجات دهد. جمالی تنها در حدود ۲.۵ سال در سایپا مدیریت کرد و بعدازآن محسن جهرودی به روی کار آمد.
پس از جهرودی محمدرضا سروش با کوتاهترین عمر مدیریتی یعنی ۳ ماه بر روی کار آمده و پس از گذشت این زمان اندک، سید جواد سلیمانی جایگزین او شد.
تعداد کارکنان این گروه خودرسازی بر طبق گزارشهای حسابرسی، در سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ۱۳۹۷، ۴۰.۲۴۲ نفر گزارششده است.
نظر شما چیست؟