دینام خودرو و آموزش باز و بسته کردن آن در موتور XU7

به گزارش وب سایت خبری پیشرانه این روزها با برقی شدن اکثر بخش‌های خودروها، اگر دینام یا همان آلترناتور از کار بیفتد، مسافت چندانی با انرژی ذخیره‌شده در باتری نمی‌توان طی کرد و به همین خاطر دینام بیش‌ازپیش اهمیت خود را نشان می‌دهد. آلترناتور در خودروهای مختلف معمولاً شباهت‌های ظاهری و عملکردی بالایی به هم دارند و به همین خاطر باز و بست آن‌ها از روی موتور تا حدود زیادی به یک‌شکل انجام می‌شود. به همین دلیل در سلسله گزارش های «تعمیر و نگهداری خودرو» این بار به سراغ دینام خودرو و آموزش باز و بسته کردن دینام موتور XU7 و سرویس آن رفته ایم.

چند نکته مهم درباره دینام موتور XU7:

باز کردن دینام یا تسمه دینام (دینام موتور XU7) می‌تواند به دلایل مختلفی باشد. از تعویض تسمه آن یا گریس کاری و تعویض بلبرینگ‌هایی که ایجاد صدا می‌کنند تا تعویض بالشتک و ذغال و آفتامات، تعویض هرزگردها و… . در همه این موارد باید در ابتدا نقشه و چگونگی نشستن تسمه در جای خود را بدانیم. ضمن اینکه اگر قرار به باز کردن دینام است، ابتدا بست های باتری را از دو قطب مثبت و منفی آن بازکنیم تا اتصالی رخ ندهد. شل گیر پشت چرخ را بااحتیاط بازکنید تا در زمان بستن نیاز به تعویض آن نباشد. این قطعه برای جلوگیری از ورود آب به بخش‌های زیرین موتور است. خرابی‌های دینام می‌تواند ناشی از سوختن آفتامات، تمام شدن ذغال ها، به صدا افتادن بلبرینگ‌ها، سوختن بالشتک و… باشد که به‌جز خرابی‌های مکانیکی، بقیه با روشن شدن چراغ دینام و شارژ نکردن آن، خود را نشان می‌دهند. ضمن اینکه در اکثر خودروها برای دینام یک فیوز نیز وجود دارد که سوختن آن باعث روشن شدن چراغ دینام خواهد شد. در پایان باید متذکر شد که باز و بست کردن آلترناتور از روی اکثر پیشرانه‌ها شبیه هم بوده و فقط تفاوت‌های اندکی در این میان وجود دارد.

مرحله اول:

در اولین گام باید با دقت و با رعایت تمام جوانب و احتیاط کامل اقدام کنیم. در ابتدا اتصالات باتری را باز می‌کنیم، زیر خودرو را جک زده و چرخ جلو سمت شاگرد را باز می‌کنیم. بهتر است در زیر خودرو غیر از جک، وسیله دیگری نیز قرار دهیم تا ضریب اطمینان را بالاتر ببریم. بسیاری از افراد از خود تایر بازشده برای این کار استفاده می‌کنند. اگر مهارت بالایی داشته باشیم می‌توان بدون باز کردن چرخ نیز کار را انجام داد به شرطی که نیاز به تعویض تسمه نباشد. شل گیر را بازکرده و سپس یک میله محکم را از سوراخی که به‌منظور بازی دادن تسمه سفت کن است، عبور می‌دهیم و بااحتیاط و به‌دقت به لبه فلزی تسمه سفت کن می‌رسانیم. حال با اهرم کردن به‌وسیله بدنه و فشار میله به سمت جلو، تسمه سفت کن به سمت عقب می‌رود و با یک دست دیگر و یا کمک یک نفر، تسمه را از بالای پولی پمپ هیدرولیک به یک‌طرف می‌اندازیم تا تسمه آزاد شود.

همیشه بعد از جک زدن خودرو، یا یک قطعه محکم زیر شاسی قرار دهید و یا همان لاستیک خودرو را زیر اتاق بگذارید. افتادن خودرو از روی جک باعث خرابی دیسک‌ها و کاسه چرخ‌ها می‌شود.

بعد از باز کردن شل گیر، از سوراخ گلگیر با اهرم کردن میله‌ای محکم، تسمه سفت کن را به سمت اتاق فشار دهید تا تسمه آزاد شود.

مرحله دوم:

قبل از باز کردن کامل تسمه دینام موتور XU7 به‌طور کاملاً دقیق دیاگرام و نحوه قرار گرفتن آن را بر روی پولی‌ها به ذهن خود بسپارید تا موقع انداختن تسمه به مشکل برنخورید. درنهایت تسمه را از تسمه سفت کن خارج می‌کنیم و اگر هدف فقط تعویض تسمه دینام یا هرزگرد است، این کار را انجام داده و اگر نیاز به باز کردن دینام است که باید دو پیچ دینام را بازکرده و آن را از روی موتور برداریم. در ادامه باید بدانیم که کار تسمه سفت کن این است که هنگام گاز دادن به خودرو، موتور کمی جابجا می‌شود. اگر این قطعه به‌درستی کار نکند و فنر آن خراب‌شده باشد، به‌جای اینکه در هنگام تکان خوردن‌های موتور، تسمه سفت کن با بازی تسمه، جابجا شود و تسمه همیشه به میزان مناسبی تحت‌فشار باشد، این اتفاق نمی‌افتد و تسمه با فشارهای ناگهانی باعث خراب شدن بلبرینگ‌های پولی‌های هرز گرد و یا پولی دینام می‌شود که درنهایت منجر به پارگی تسمه و خرابی پولی‌ها می‌شود.

دو تا پیچ تسمه سفت کن را با آچار آلن به‌آرامی بازکنید.

چون پیچ‌های تسمه سفت کن چون داخل پوسته آلومینیومی بسته می‌شوند، همیشه موقع بستن بیش‌ازحد پیچ‌ها را سفت نکنید که باعث خرابی این رزوه‌ها خواهید شد.

دیاگرام چگونگی قرار گرفتن تسمه بر روی پولی و هرزگردها را با دقت به خاطر بسپارید تا در موقع بستن دچار مشکل نشوید.

مرحله سوم:

دینام را از روی موتور باز می‌کنیم. برای این کار نیاز به آچار ستاره‌ای داریم. پیچ پایین دینام از همان سوراخی که تسمه سفت کن را به عقب هل دادیم، باز می‌شود و پیچ بالایی نیز به‌راحتی در دسترس است و می‌توان آن را باز کرد. بعد از باز کردن دینام، آن را از محفظه موتور خارج می‌کنیم و حالا نوبت به باز کردن خود دینام می‌رسد.

مرحله چهارم:

دو پیچ دینام را با آچار ۱۰ بازکنید. با باز کردن این دو پیچ می‌توانید درپوش انتهای دینام را که ممکن است فلزی یا پلاستیکی باشد، بردارید و به درون دینام برسید. حال هر قسمت که نیاز به تعمیر و یا تعویض دارد را می‌توان انجام داد. در پایان از گریس کاری بلبرینگ‌ها غافل نشویم و حتماً سعی کنیم از جنس مرغوب و باکیفیت استفاده کنیم تا نیاز به باز کردن مجدد دینام نباشد.

با باز کردن دو پیچ دینام و برداشتن قاب آن، به داخل دینام دسترسی پیدا می‌کنید. ضمناً دینام‌های ۴۰۵ انواع مختلفی دارند اما همگی دارای یک‌شکل کلی هستند.

پولی‌های هرزگرد را همیشه کنترل کنید. درصورتی‌که می‌بینید تسمه دینام حالت داغ زدگی و ساییدگی پیداکرده است، منتظر خرابی یکی از پولی‌ها باشید.

فنر تسمه سفت کن بعد از مدتی دچار کم‌کاری و یا گیرپاژ می‌شود. این حالت به‌سرعت پولی و تسمه‌ها را به خرابی می‌کشاند.

چون دینام‌ها انواع مختلفی دارند، پس برای تهیه آفتامات دینام خود، خراب آن را همراه ببرید.