خلاصه سریع
- اختیار قیمت گذاری به خودروسازان سپرده شد اما سازمان حمایت صحت محاسبات را بررسی می کند و در صورت اختلاف، قیمت سازمان حمایت ملاک است.
- قیمت هر خودروی داخلی باید با حداقل سه رقیب خارجی هم کلاس مقایسه و رتبه رقابت پذیری به صورت علنی اعلام شود.
- بازار سواری های تولیدی و مونتاژی انحصاری تشخیص داده شده و مشمول دستورالعمل است. خودروهای برقی مستثنی هستند.
- برای ثبت نام سن حداقل ۱۸ سال است، خریداران ۴۸ ماه اخیر ایران خودرو و سایپا و ۲۴ ماه اخیر سایر شرکت ها و دارندگان پلاک فعال نمی توانند ثبت نام کنند.
- مصوبه ۷۷۸ مورخ ۲۵ مرداد ۱۴۰۴ اصلاح شد و در ۲۶ و ۲۷ مرداد بازتاب خبری پیدا کرد.
دقیقا چه تصویب شد
مبنای قیمت گذاری از تعیین مستقیم شورا و دولت به اعلام قیمت توسط عرضه کننده بر اساس کاست پلاس تغییر کرد. سازمان حمایت تمام مستندات بهای تمام شده و حاشیه سود را دریافت و محاسبه مستقل انجام می دهد. اگر قیمت اعلامی بالاتر باشد خودروساز موظف است به قیمت سازمان حمایت تمکین کند.
قیمت محاسباتی، قیمت عرضه کننده است و هزینه های مصرف کننده مثل مالیات بر ارزش افزوده، بیمه شخص ثالث، شماره گذاری و خدمات انتظامی جزو آن نیست.
خودروسازان باید در هر سال دو صورت مالی حسابرسی شده ارائه کنند.
کاست پلاس چیست
در روش کاست پلاس قیمت برابر است با هزینه های تولید به اضافه حاشیه سود منطقی. شورا می گوید به جای تحمیل عدد، فرمول و نظارت ارائه می شود تا قیمت با واقعیات هزینه هم راستا باشد و شفافیت بیشتر شود.
شاخص رقابت پذیری و برچسب الزامی
- وزارت صمت باید برای هر خودرو حداقل سه رقیب خارجی هم کلاس معرفی کند.
- سازمان حمایت بر اساس میانگین قیمت رقبا شاخص رقابت پذیری را محاسبه و رتبه رقابتی را تعیین می کند.
- خودروساز موظف است برچسب رقابت پذیری و رتبه را به مشتری اعلام کند.
- اگر وزارت صمت ظرف یک ماه رقبا را اعلام نکند اعمال شاخص الزامی نیست.
بازار مشمول و استثناها
- بازار خودروهای سواری تولیدی و مونتاژی مشمول دستورالعمل است.
- خودروهای برقی از شمول دستورالعمل مستثنی هستند.
شرایط طرف تقاضا
- حداقل سن ۱۸ سال.
- ممنوعیت ثبت نام برای خریداران ۴۸ ماه اخیر ایران خودرو و سایپا و ۲۴ ماه اخیر سایر شرکت ها.
- داشتن پلاک فعال مانع ثبت نام است.
اثر احتمالی بر قیمت ها و بازار
- اگر هزینه های تولید بالا باشد سطح قیمت کارخانه ای می تواند افزایش پیدا کند اما سقف آن با محاسبات سازمان حمایت کنترل می شود.
- شفاف شدن هزینه ها و الزام عرضه با قیمت مصوب می تواند فاصله قیمت بازار و کارخانه را کاهش دهد.
- تاخیر در معرفی رقباي خارجی و ضعف داده ها می تواند کارایی شاخص را کاهش دهد.
زمان بندی و مصوبات
- چارچوب اولیه در جلسه ۵۴۳ شورای رقابت در ۱۱ بهمن ۱۴۰۱ تصویب شد.
- اصلاحات تازه در مصوبه ۷۷۸ مورخ ۲۵ مرداد ۱۴۰۴ نهایی شد.
- بازتاب خبری در ۲۶ و ۲۷ مرداد ۱۴۰۴ منتشر شد.
پرسش های متداول
آیا قیمت خودرو آزاد شد؟
نه، آزادسازی کامل به معنای رهاسازی بدون ناظر نیست. قیمت با کاست پلاس محاسبه می شود و سازمان حمایت می تواند قیمت نهایی را اصلاح کند.
برچسب رقابت پذیری چه فایده ای دارد؟
به خریدار نشان می دهد قیمت خودروی داخلی نسبت به رقباي خارجی در چه وضعیتی است و فشار رقابتی به تولیدکننده وارد می کند.
آیا مونتاژی ها هم مشمول هستند؟
بله.
خودروهای برقی چطور؟
خارج از شمول دستورالعمل هستند.
چه کسانی نمی توانند ثبت نام کنند؟
افراد زیر ۱۸ سال، دارندگان پلاک فعال و خریداران ۴۸ ماه اخیر ایران خودرو و سایپا و ۲۴ ماه اخیر سایر شرکت ها.
نتیجه
پیش از این قیمت خودرو به شکل دستوری اعلام می شد اما اکنون با روش کاست پلاس و برچسب رقابت پذیری، مدل جدیدی از قیمت گذاری وارد بازار شده است. این تحول می تواند شکاف قیمت بازار و کارخانه را کمتر کند ولی همچنان ریسک افزایش قیمت وجود دارد.
مطالب ویژه شما
پس تکلیف ماهایی که پارسال نصف قیمت روز خودرو رو پرداخت کردیم چی میشه چطور میخوان محاسبه کنند؟!چون در ماههای اخیر ایران خودرو با دوبار افزایش قیمت عددی خیلی بالا بدون در نظر گرفتن این مساله که بنده ۵۰ درصد مبلغ خودرو را پرداخت نموده ام بما اعلام کرده بودند/ تقریبا سود مشارکت رو در نظر نگرفتن/و با قیمت روز باقیمانده را کسر و اعلام کردن واریز کنم که خیلی غیر عادلانه/غیر قانونی و غیر منطقی بود/و ما شکایت دادیم بابت گران فروشی//حالا امیدوارم با این طرح و برنامه جدید قیمتها درست محاسبه شود و برای ماها که پیش خرید نموده ایم و مصرف کننده واقعی هستیم بر اساس قانون و عدالت محاسبه شود/هر چه قانون بگه ما قبول و میپردازیم.