بنزین سوپر ۸۰ هزار تومانی یا اکتان و مکمل سوخت؟

با آغاز عرضه بنزین سوپر وارداتی با نرخ ۸۰ هزار تومان به ازای هر لیتر، بازار فروش اکتان و مکمل‌های سوخت با افت محسوس تقاضا مواجه شده است. فروشندگان این محصولات معتقدند هزینه استفاده از اکتان و مکمل برای هر باک، تقریبا معادل یک‌چهارم قیمت یک باک بنزین سوپر وارداتی است؛ ادعایی که از نظر محاسباتی قابل قبول به نظر می‌رسد.

با این حال، پرسش اصلی برای مصرف‌کننده همچنان باقی است: استفاده از بنزین سوپر وارداتی انتخاب بهتری است یا ادامه مصرف اکتان و مکمل‌های سوخت؟

ماهیت اکتان بوستر و مکمل سوخت چیست؟

اکتان بوستر (Octane Booster) و مکمل سوخت (Fuel Additive). این دو محصول از نظر کاربرد و شرایط مصرف تفاوت‌های اساسی با یکدیگر دارند و تنها در برخی نمونه‌های خاص، هر دو کارکرد به‌صورت هم‌زمان ارائه می‌شود.

اکتان بوستر یا افزایش‌دهنده عدد اکتان

اکتان بوستر ها برای خودروهایی با ضریب تراکم بالا یا دارای سیستم پرخوران مانند توربوشارژر و سوپرشارژر طراحی شده است. همچنین در شرایطی که دسترسی به بنزین باکیفیت وجود ندارد، استفاده از اکتان بوستر می‌تواند برای بخش قابل توجهی از خودروهای موجود در بازار ایران مفید باشد. این ماده با افزایش عدد اکتان، که نشان‌دهنده مقاومت بنزین در برابر خوداشتعالی و پدیده ناک است، از بروز ناک جلوگیری کرده، به افزایش طول عمر قطعات داخلی موتور کمک می‌کند و در نهایت موجب عملکرد پایدارتر پیشرانه می‌شود.

• نکته مهم اول: اکتان بوستر باعث افزایش توان موتور نمی‌شود. عملکرد آن جلوگیری از ناک و ممانعت از عقب‌افتادن زمان احتراق توسط ECU است. در نتیجه، موتور امکان ارائه توان استاندارد خود را خواهد داشت. بنابراین احساس بهبود عملکرد به معنای تقویت واقعی موتور نیست.
• نکته مهم دوم: اعدادی مانند ۵+ که روی اکتان بوسترها درج می‌شود، به معنای افزایش ۵ واحدی عدد اکتان نیست، بلکه معمولا نشان‌دهنده افزایش ۰٫۵ واحدی است. به‌عنوان مثال، استفاده از اکتان بوستر ۵+ روی بنزین با عدد اکتان ۸۵، عدد نهایی را به حدود ۸۵٫۵ می‌رساند.

مکمل ها سوخت

در مقابل، مکمل‌های سوخت عمدتا از ترکیبات شوینده و تمیزکننده تشکیل شده‌اند. هدف اصلی آن‌ها پاک‌سازی رسوبات کربنی از سیستم سوخت‌رسانی، انژکتورها و قطعات داخلی موتور است. این فرآیند می‌تواند به بهبود عملکرد قطعات و کاهش احتمال بروز ناک ناشی از تجمع رسوبات کمک کند. با این حال، مصرف مکمل سوخت باید به‌صورت دوره‌ای انجام شود؛ برای مثال هر پنج باک یک‌بار. استفاده مداوم و در هر باک می‌تواند منجر به تجمع رسوبات فلزی، آسیب به شمع‌ها و حتی گرفتگی سوزن انژکتور شود.

در نتیجه، استفاده از اکتان بوستر در شرایط نبود بنزین باکیفیت یا برای خودروهای با ضریب تراکم بالا و سیستم پرخوران، اقدامی منطقی است. اما اگر موتور خودرو دچار ناک نمی‌شود، الزام و نیازی به مصرف آن وجود ندارد.
مکمل‌های سوخت نیز صرفا برای شست‌وشوی دوره‌ای قطعات داخلی موتور طراحی شده‌اند و مصرف دائمی آن‌ها می‌تواند پیامدهای منفی به همراه داشته باشد.

جمع بندی نهایی

تمام موارد فوق مشروط به استفاده از اکتان بوستر و مکمل سوخت اصل و باکیفیت است. در صورت استفاده از نمونه‌های تقلبی، موادی که وارد باک می‌شوند ممکن است شامل شوینده‌های صنعتی، حلال‌های سبک یا الکل‌های کم‌درصد باشند که می‌توانند آسیب‌های جدی، پرهزینه و گاه جبران‌ناپذیر به موتور خودرو وارد کنند.

اگر امکان استفاده از بنزین سوپر وارداتی برای شما فراهم است، انتخاب بنزین باکیفیت مطمئن‌ترین و کم‌ریسک‌ترین راه برای حفظ سلامت موتور محسوب می‌شود. در غیر این صورت، تنها از اکتان بوستر معتبر استفاده کنید و مکمل سوخت را نیز صرفا هر چند باک یک‌بار و از برندهای قابل اعتماد به کار ببرید. در نهایت، اگر از اصالت و کیفیت یک افزودنی اطمینان ندارید، استفاده نکردن از آن به‌مراتب بهتر از مصرف محصول نامطمئن است.