غیر از خودرو به همه ارز تعلق می گیرد!

پیشرانه- خودروسازان مدت زیادی است که درگیر چالش های ارزی شده اند.در این میان ماجرای چای دبش نشان داد که گویا غیر از خودرو به همه ارز تعلق می گیرد؛ اما بانک مرکزی به جای توضیح درباره چرایی عدم تخصیص ارز به خودروسازان دنبال پاک کردن جای پای خود است.
سوء استفاده نزدیک به ۴ میلیارد دلار چای دبش این روزها با واکنش های زیادی همراه شده است. اینکه این شرکت چگونه و با چه ترفندی نزدیک به ۳ سال منابع ارزی را دریافت کرده است و به شکلی دیگر استفاده کرده است، جای خود دارد؛ اما در شرایطی که بازار خودرو پیرو عدم تخصیص ارز در آستانه وقوع یک فاجعه دیگر قرار دارد، فرقی میکند که بانک مرکزی چه ارزی به این شرکت تخصیص داده است؟ با این حال شاید بانک مرکزی فکر می‌کرد که اگر نرخ ارزی که به این شرکت داده است را تغییر بدهد، در اصل ماجرا تغییری ایجاد می شود.
در همین راستا اخیرا بانک مرکزی اعلام کرده است:” بانک مرکزی حتی یک دلار ارز ترجیحی با نرخ ۲۸۵۰۰ تومان نیز اختصاص نداده است.
🔹 تمامی ارز تخصیص یافته برای واردات چای ارز با نرخ نیمایی بوده و لذا ارتباط دادن این پرونده با سیاست‌های ارزی بانک مرکزی در قالب سیاست تثبیت کذب محض است.
🔹 رویکرد کلی سیاست‌های بانک مرکزی در دوره اخیر بر تثبیت وضعیت اقتصاد کشور، کنترل و مدیریت نقدینگی، کاهش نوسانات نرخ ارز، تنظیم گری بازار پول، بازار ارز، تامین مالی و هدایت منابع به سمت فعالیت‌های تولیدی استوار بوده است.
🔹 بانک مرکزی به منظور جلوگیری از ایجاد درخواست‌های غیرواقعی تخصیص ارز، دست به اجرای اقدامات متعددی زده که از آن جمله می‌توان به راه‌اندازی سامانه رفع تعهد ارزی واردات و الزام بانک‌ها و موسسات اعتباری به مسدودسازی معادل ریالی مبلغ ارزی در حساب‌های متقاضی نزد بانک‌ها به عنوان سپرده تخصیص ارز در زمان ایجاد یا تمدید گواهی ثبت آماری اشاره کرد.”

اما مساله این جاست که کسی اولا سیاست های بانک مرکزی را در این ماجرا زیر سوال نبرده است؛ بلکه پرسش اصلی این است که چرا نظارت و پیگری خاصی وجود نداشته است؟ وقتی برای خودرو ارز نیست ،چگونه حتی نزدیک به ۴ میلیارد دلار، ارزنیمایی به چای تعلق گرفته است؟
این در حالی است که دولت برای واردات خودرو تنها یک میلیارد یورو در نظر گرفته بود که واردکنندگان مدت زمان زیادی است برای دریافت آن با مشکل مواجه شده‌اند.
به عبارت بهتر، سوال این است که چرا باید صنعت خودروسازی ایران به محلی تبدیل شود که همه پشت آن پنهان شوند. این در حالی است که درست یا غلط این صنعت به یک شاخص تبدیل شده است. پیرو سیاست گذاری ها و تصمیم گیری ها قیمت های بازار به گونه ای افزایش یافته است که بسیاری از خانوارها از خرید خودروهای اقتصادی هم ناتوان شده اند.
آیا تخصیص به اندازه و فکورانه ارز به این صنعت نمی‌توانست سرعت عرضه و تزریق ها را بیشتر کند؟ به عنوان مثال تنها در سال گذشته ۱میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار به چای دبش ارز داده اند. حتی اگر تمام واردکنندگان برای واردات خودروهای ۲۰ هزار یورویی هم اقدام می کردند، می‌شد نزدیک به ۷۰ هزار خودرو وارد کرد.
آیا این تعداد باعث تعدیل بازارنمی شد؟ اگر این ارز در اختیار تولیدکنندگان قرار می گرفت چطور؟ تولید را افزایش نمی‌داد؟
در این میان چه فرقی می‌کند که کدام نهاد چه مقدار مقصر است، بلکه با توجه به ساختار اقتصادی کشور مورد چای دبش نه اولین مورد بوده است و نه آخرین مورد خواهد بود.
این بار بانک مرکزی در پی تطهیر خود برآمده است، دفعه بعد نهادی دیگر و در این میان فقط ارز برای خودروسازی وجود ندارد، ،چون چای دبش تنها نیست.