فاطمی امین چه نگفت؟

پیشرانه- لحظاتی پیش سید رضا فاطمی امین به‌عنوان وزیر صمت دولت سیزدهم از مجلس رأی اعتماد گرفت و بنا بر گفته رئیس‌جمهور فردا در نخستین جلسه هیأت دولت حضور پیدا می‌کند و سپس به سمیه می‌رود.

به همین بهانه مهدی دادفر دبیر انجمن واردکنندگان خودرو یادداشتی به با عنوان «فاطمی امین چه نگفت؟» در اختیار وب‌سایت خبری «پیشرانه» قرار داده است.

فاطمی امین چه نگفت؟

روز گذشته برنامه‌ها و نظرات وزیر محترم پیشنهادی صمت در صحن علنی مجلس مورد تائید موافقان و نقد مخالفان قرار گرفت و اما آنچه در این میان بیش از همه خودنمایی می‌کرد موضوع خودرو بود. نه در برنامه‌ها و نه در اظهارات وزیر اشاره‌ای به استفاده از خرد جمعی نشده بود. از مهم‌ترین عوامل پیشرفت سازمان‌ها کاهش اصطکاک در اجرای قوانین و جلوگیری از تفسیر موسع و گاهی مضیق مقررات است که بایستی به جد موردتوجه قرار گیرد. شاید بهتر بود به تعادل رساندن بازار خودرو از طریق حمایت در افزایش تولید توسط خودروسازان بخش خصوصی و هم‌زمان واردات خودرو مورد شاره وزیر محترم قرار می‌گرفت.

کاهش خودروهای نیمه‌تمام خط تولید دو خودروساز دولتی یا افزایش تولید به ۳ میلیون دستگاه در سال باهدف کاهش هزینه‌های سربار دو سناریو را قابل‌بررسی خواهد کرد.

• آزادسازی و افزایش قیمت خودروهای تکمیلی و یا تحویلی که در این سناریو علاوه بر نارضایتی عمومی از افزایش قیمت خودرو در شرایط انحصار مطلق نمایندگان مجلس هم به‌عنوان مطالبه گر با وزیر احتمالی درگیر خواهند شد اما حداقل حفظ دو خودروساز دولتی ممکن خواهد شد.
• تثبیت قیمت‌های فعلی به این مفهوم که بنا بر اظهارات مسئولین دو خودروساز دولتی به‌طور متوسط به ازای هر دستگاه خودرو ۱۵ میلیون تومان زیان برای این دو شرکت ایجاد می کند و با یک حساب سرانگشتی برنامه وزیر پیشنهادی در این سناریو منجر به‌اضافه شدن زیان ۴۵ هزارمیلیاردی به خودروسازان دولتی خواهد شد که زیان انباشته آن‌ها در حال حاضر بالغ‌بر ۱۱۰ هزار میلیارد تومان است.

گذشته از دو سناریو مذکور تولید ۳ میلیون دستگاه خودرو به‌طور متوسط به سرمایه در گردش ۳۰۰ هزار میلیارد تومانی دارد که منابع تأمین این سرمایه نیز بایستی معین شود.

ایران در سال ۲۰۱۱ موفق به کسب رده سیزدهمی بزرگ‌ترین خودروسازان جهان با مجموع تولید ۱,۶۴۹,۳۱۱ دستگاه خودرو شد که در آن سال انبارهای دو خودروساز برای دپو این خودروها با کمبود شدید مواجه و قیمت خودرو به‌شدت رو به کاهش گذاشت تا جایی که انواع طرح‌های فروش از طرف شرکت‌ها، لیزینگ ها و بانک‌ها برای فروش این خودروها به کار گرفته شد و رکودی شدید بازار خودرو را در برگرفت، لذا رسیدن به تولید ۳ میلیونی بدون لحاظ صادرات محصولات بازار خودرو کشور را منفجر کرده و مجدداً خودروسازان را با زیان و رکود مواجه خواهد کرد.

خودروسازان بخش خصوصی هم که در خلأ ممنوعیت واردات موفق به فروش برندهای چینی در کشور شده‌اند. یقیناً امکان صادرات این محصولات را به دیگر کشورها نخواهند داشت و البته حتی این امکان اگر فراهم شود عدد قابل قبولی را به دست نخواهد آورد.

عدم تمرکز بر استفاده از انرژی‌های نوین در تولید خودرو از ناگفته‌های وزیر پیشنهادی بود. درحالی‌که خودروسازی بابل در عراق و خودرو ملی ترکیه با تمام توان در پی بازارگشایی و ارائه انواع خودروهای روز با تولید انبوه هستند کم‌توجهی به آینده خودرو در منطقه و جهان مجدداً می‌تواند نابسامانی موجود را بیشتر گسترش دهد.

شاید یکی دیگر از زوایایی که بایستی آقای فاطمی امین به آن می‌پرداخت کاهش نیروی مقاومتی در مقابل حرکت بود. در فیزیک «اصطکاک» نیروی مقاومتی است که در برابر حرکت اجسام به وجود می‌آید، این نیرو هم خلاف جهت حرکت و هم در جهت حرکت ایجادشده و با حرکت اجسام مخالفت می‌کند و برای ایجاد حرکت در اجسام تنها باید نیرویی بزرگ‌تر از نیروی اصطکاک را در جهت حرکت اعمال یا با استفاده از روش‌هایی برای کاهش اصطکاک تلاش کرد. عدم انطباق قوانین و مقررات با داشته ها در موضوع استانداردهای خودرویی و زیست‌محیطی هریک به‌تنهایی افزایش‌دهنده هزینه تولید و نهایتاً هزینه خانوار است.

عدم تائید فولاد قابل‌تولید توسط فولاد مبارکه اصفهان که قابل‌استفاده در صنایع داخلی خودرویی است به علت تدوین استانداردها و کپی‌برداری از استانداردهای اروپایی به نام دستورالعمل‌های EEC و تلفیق چندین نوع استاندارد اقلیمی مختلف یقیناً نتیجه‌ای جز سخت‌تر شدن و هزینه‌بر تر شدن تولید نخواهد داشت.

در مورد واردات خودرو نیز ایشان هیچ حرفی و سخنی به میان نیاورد چراکه اگر وعده واردات می‌داد عده‌ای ناراضی می‌شدند و اگر وعده ادامه ممنوعیت می‌داد عده بیشتری که از انحصار به ستوه آمده‌اند از خیر وزیر پیشنهادی ناامید می‌شدند اما کنکاش در نظرات فاطمی امین در رسانه‌ها نشان از ادامه روند انحصار مطلق و عدم آزادسازی واردات خودرو دارد.