بازار خودرو در موقعیت جدید و حساس

پیشرانه – سرانجام واردات خودروهای دست دوم با اخذ حداکثر چراغ های سبزراهی مرحله جدید شد. همین مساله بازار خودرو را در موقعیت جدید و حساس قرار داده است.
به گزارش وب سایت خبری «پیشرانه» ، هیات عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام در بررسی مجدد و بر خلاف نظری که چند ماه پیش داشت، واردات خودروهای دست دوم را مغایر سیاست‌های کلی ندانست و فقط نزدیک به ۴ ماه زمان از بین رفت. با این وجود دیگر ورود خودروهای دست دوم با مانع خاصی جز همان همیشگی، کمبود ارز مشکل خاص دیگری روبرو نیستند.
کاهش قیمت ها طی دو سه روز اخیر نیز نشان داد که بازار خودرو تا چه اندازه نسبت به واردات امیدوار و چشم انتظار مانده است. در واقع شرایط سیاسی – اقتصادی سال های اخیر به شدت بازار را از آنچه که دارد دلزده کرده و مستعد پذیرش خودروهای جدید صفر و دست دوم کرده است.
سرنوشت قیمت خودروهای مونتاژی نیز همچنان نا معلوم و امروز و فردا می‌شود و میزان اعتراض خریداران هم مدام بیشتر. هر روز هم اخبار ضد و نقیضی در خصوص قیمت ها منتشر می شود. یک روز خبر می رسد که قیمت‌ها میانگین نظر شورای رقابت و خودروسازان خواهد بود و روز دیگر بر همان قیمت های قبلی تاکید می شود.
بازار هم، با رکود همراه و رکودی که از ۱۷ اردیبهشت ماه آغاز شده است و همچنان ادامه دارد.. هرازچندگاهی قیمت برخی محصولات بالا و پائین و آگهی های فروش کم و زیاد می شود. با این حال تحرکت خاصی دیده نمی شود و همه منتظرهستند تا ببینند فردا چه خواهد شد.
اما در عین حال  بازاری که مستعد استقبال پذیرایی تمام قد از خودروهای وارداتی است به همان اندازه نیز استعداد آشفتگی و تلاطم بیشتر را هم دارد و آن را بارها و بارها به خوبی نشان داده است .
در واقع استقبال از پیش فروش خودروهای وارداتی بر اساس شنیده ها، ثبت نام نزدیک به یک میلیون نفری در سامانه یکپارچه، انصراف از خرید خودروهای وارداتی، انصراف از سامانه یکپارچه و رفتارهایی این چنین همگی از استعداد بازار برای غیر قابل پیش بینی بودن خبر می دهد.
به بیان ساده این غیر قابل پیش بینی بودن را می‌توان به حساب سیاست گذاری‌ها و تصمیم های مسئولان و نهادهای مرتبط دانست. برای نمونه نحوه فروش و قیمت گذاری و سهم خواهی دولت از واردات خودرو کفایت می کند. یعنی وزارت صمتی که ابتدا از مخالفان بورس کالا بود با مزمزه کردن سود مابه التفاوت یکباره به عنوان محل عرضه خودروهای وارداتی معرفی شد.
مساله ای که می تواند نگرانی‌ها را بیشتر کند،وضعیت فعلی بازار است و در حالی که همچنان از مازاد شدید تقاضا رنج می برد و به اندازه کافی عرضه ای صورت نمی گیرد، دچار رکود انتظاری نیز شده است. این رکود همانطور که اشاره شد پیرو واردات خودرو و بلاتکلیفی قیمت ها ایجاد شده است.
بنابراین بازار در حال حاضر در یک شرایط حساس و جدید به سر می برد. بازار می داند که دیر یا زود شاهد ورود خودروهای وارداتی خواهد بود. ازیک سو بنا بر تعرفه های جدید می‌داند که قیمت تازه واردها چندان فاصله معناداری نخواهد داشت. می داند که قیمت تمام شده خودروهای صفر کیلومتر بیشتر از ارزش جهانی آنها خواهد بود. می‌داند که احتمال ورود خودروهای لوکس به شدت نسبت به گذشته بیشتر شده است. بنابراین با جدیت، صبوری می کند.
مساله نگران کننده نیز همین است. اگر کلید واردات نتواند قفل بازار را باز کند، چه اتفاق رخ می دهد؟ آیا بازهم شاهد هجوم سرسام آور تقاضاهای مصرفی و کاذب خواهد شد؟ آیا می تواند پاسخ مناسبی به انتظارشکل گرفته بدهد؟ با توجه به وضعیت تولید در صورت محدود و یا طولانی شدن واردات، انباشت تقاضا آیا رکود را عمیق تر می کند و یا با افزایش قیمت ها به حرکت می افتد؟
در واقع تمام این عوامل موجب شده به وجود آمدن شرایط جدید و حساسی شده است. اگر دولت نتواند به خوبی از عهده آئین نامه واردات بربیاید، عنان کار بیش از پیش از دستانش خارج خواهد شد و به طرز عجیب و ترسناکی تقاضاهای مصرفی ناتوان جای خود را به تقاضاهای سیاه رانت محور خواهند داد.نتیجه این جا به جایی نیازی به توضیح ندارد. بنابراین هم اکنون توپ در زمین دولت است. باید امیدوار بود که این بار بتواند ضربه نهایی را با دقت، سرعت و قدرت لازم بزند.

نوشته : مهدی اسدی