تعیین قیمت خودرو در بورس کارساز است؟

پیشرانه – تعیین قیمت خودرو در بورس یکی از چند گزینه‌ای است که در طول ماه‌های گذشته از سوی کارشناسان برای کاهش التهابات این بازار مطرح شده است.

به گزارش وب سایت خبری «پیشرانه» شیوه فعلی قیمت گذاری از سوی شورای رقابت برای بازار خودرو، راهی است که با وجود تمام انتقادات فعالان و کارشناسان بازار خودرو همچنان اجرایی می‌شود. طرحی که با وجود برنامه ریزی‌های کلان دولت نه تنها تاکنون نتیجه مثبتی نداشته که حتی به افزایش التهابات در بازار منجر شده و فاصله چند ده میلیونی میان نرخ کارخانه و بازار یکی از نتایج آن است.

به دنبال رسیدن به این موقعیت پیچیده فعالان بازار خودرو گزینه‌هایی را برای جایگزینی برنامه فعلی مطرح کرده‌اند که یکی از آنها تعیین قیمت خودرو در بورس است.

محمدرضا نجفی‌منش عضو اتاق بازرگانی تهران با اشاره به اینکه کارشناسان و فعالان صنعت خودرو معتقدند روشی که امروز برای قیمت‌گذاری خودرو اجرایی می‌شود، یکی از غلط‫ترین شیوه‌هاست و باید به گزینه‌های دیگری فکر کرد به چهار روش برای برای تغییر در قیمت‌گذاری بازار خودرو اشاره کرد که یکی از آن چهار روش باز شدن پای بورس به بحث قیمت‌گذاری بود. نجفی‫منش گفت: در یکی از روش‌ها پای بورس به عرصه قیمت‌گذاری خودرو باز می‌شود. پیشنهادکنندگان این طرح می‌گویند مانند قیمت‫گذاری کالاهایی مانند فولاد یا مس که از طریق فرابورس انجام می‌شود می‌توان برای مثال هزار دستگاه از یک مدل سواری را به بورس عرضه کرد و با توجه به میزان استقبال مردم و قیمتی که برای آن پرداخت شد، نرخ نهایی خودرو را استخراج کرده و بر اساس آن ماشین‌ها را در بازار عرضه کرد.

هرچند طرح معرفی شده از سوی وی، یعنی تعیین قیمت خودرو در بورس فعلا در حد یک پیشنهاد است اما به نظر می‌رسد برخی از کارشناسان بازار خودرو نسبت به اجرایش نگاه مثبتی ندارند.

مرتضی مصطفوی، کارشناس صنعت خودرو با اشاره به پیشنهاد تعیین قیمت خودرو در بورس و همچنین تاثیر آن بر بازار به «ابتکار» گفت: ما بارها با پیشنهادهایی درخصوص باز شدن پای بورس به قیمت‌گذاری خودرو روبه‌رو شده‌ایم، افرادی که این پیشنهاد را مطرح می‌کنند در راستای صنعت خودرو صحبت می‌کنند نه بازار خودرو. به عبارتی دیگر فعالان در صنعت خودروسازی به دنبال افزایش قیمت هستند نه اصلاح قیمت در بازار به نفع مصرف‌کننده بنابراین چنین پیشنهادهایی را مطرح می‌کنند.

وی با اشاره به سیاست‌های کنترلی در کشورهای دیگر ادامه داد: در کشورهای دیگر شرکت‌های خودوسازی معمولا سیاست‌های‌شان را به نوعی تنظیم می‌کنند تا کالا را با قیمتی مناسب به دست مصرف‌کننده برسانند، در این سیاستگذاری‌ها هدف اصلی مردم هستند.
این کارشناس بازار خودرو در ادامه به زیان‌ده بودن خودوسازان اشاره کرد و دراین‌باره گفت: اکنون خودروسازان و قطعه‌سازان به دلیل قیمت-گذاری دستوری زیان‌ده شده‌اند و در این میان به شدت از افزایش قیمت در بازار استقبال می‌کنند، چراکه در شرایط افزایش قیمت‌ها زیان‌ و شرایط نقدینگی‌شان بهبود می‌یابد، لذا تعیین قیمت در بورس به نفع خودوسازان خواهد بود نه مصرف‌کنندگان.

مصطفوی در ادامه صحبت‌هایش با تاکید بر متضاد بودن شرایط بازار بورس با واقعیت‌های اقتصادی ادامه داد: ما هنگامی می‌توانیم بگوییم که یک ابزار سیاستی مفید است که آن ابزار سیاستی کارآمدی خود را به اقتصاد نشان داده باشد. در حال حاضر اقتصاد ایران با رکود، تورم، تحریم و کرونا مواجه است، در این شرایط بسیاری از شرکت‌ها با کاهش تقاضا و همچنین مشکلات مالی جدی روبه‌رو شده‌اند و این مسئله خود را باید در شاخص بورس که نماد شفافیت یک اقتصاد است نشان دهد. کافی است شاخص بورس را بررسی کنیم، شاخص در چنین وضعیتی که اقتصاد با بحران مواجه است به صورت فزاینده‌ای رشد کرده است. بنابراین می‌توانیم نتیجه بگیریم بورسی که این‌روزها برخلاف تحلیل‫های اقتصادی به مسیر خود ادامه می‌دهد تصویر روشنی از اقتصاد نیست.

وی افزود: به همین دلیل بورس به عنوان یک محیط برای قیمت‌گذاری شفاف نخواهد بود. این‌روزها بورس دیگر شفاف نیست و اگر خودرو را به این بخش وارد کنیم معلوم نیست که ما را به هدف‌مان برساند. به همین خاطر من نسبت به اینگونه پیشنهادها خوشبین نیستم و معتقدم اگر پای بورس به بحث قیمت‌گذاری خودرو باز شود این احتمال وجود دارد که ما با شرایط بدتری مواجه شویم.

این کارشناس بازار خودرو معتقد است نه تنها تعیین قیمت خودرو در بورس که حتی آزادسازی قیمت‌ها نیز نمی‌تواند گره‌ای از مشکلات باز کند. او پیشنهاد داده: تا سامانه جامع معاملاتی بازار خودرو تشکیل نشود مشکلی از بازار حل نخواهد شد. ما باید یک بانک اطلاعاتی جامع داشته باشیم تا تمام جزئیات بازار را زیر نظر بگیریم. از این طریق به راحتی می‌توان هدف از خرید خودرو و حجم معاملات را شناسایی کرد. به عبارتی دیگر تا زمانی که ما ندانیم افراد چه خودرویی را با چه قیمتی در بازار به فروش می‌رسانند و معامله بین چه کسانی انجام می‌شود هیچ سیاستی پاسخگوی مشکلات بازار نخواهد بود.